Na początku stycznia minął dokładnie rok od momentu, kiedy władze Dąbrowy Górniczej rozpoczęły walkę ze smogiem. W tym czasie miasto uruchomiło innowacyjny system badania jakości powietrza, wydało 1,3 mln zł na dotacje dla osób, które zdecydowały się zmienić ogrzewanie swoich domostw na nowoczesne i ekologiczne, a straż miejska odebrała ponad 900 zgłoszeń dotyczących spalania śmieci.

Przypomnijmy. Pod koniec 2016 i na początku 2017 roku sino-szary pył przykrył polskie miasta, nie omijając przy tym Dąbrowy, a temat smogu nie schodził z czołówek prasy i serwisów informacyjnych. Choć dla wielu osób taka kumulacja smogu była zaskoczeniem, w Dąbrowie Górniczej już wcześniej przygotowywaliśmy się do walki o czyste powietrze.

– Naszą odpowiedzią na tę sytuację jest nowy Program Ograniczenia Niskiej Emisji z dopłatami dochodzącymi nawet do 100% wartości pieca o odpowiednich parametrach oraz innowacyjny system badania jakości powietrza, który właśnie uruchomiliśmy – mówił podczas specjalnej konferencji prasowej wiceprezydent Damian Rutkowski.

Głównym założeniem programu są dopłaty do wymiany pieców, dzięki czemu mają się one stawać coraz mniej uciążliwe, zarówno dla środowiska, jak i dla mieszkańców. W osiągnięciu tego celu ma pomóc wsparcie m.in. przy przyłączaniu do miejskiej sieci ciepłowniczej, wymianie pieców na gazowe, olejowe, elektryczne czy też przy montażu kolektorów słonecznych.

– Od kwietnia 2017 roku do połowy stycznia 2018 do wydziału ekologii wpłynęło 245 wniosków o dotacje. 35 z nich jest obecnie w realizacji, a pozostałe 210 zostało już zrealizowanych, na co z zeszłorocznego budżetu przeznaczyliśmy kwotę ok. 1,3 mln zł – podsumowuje prezydent Rutkowski i deklaruje, że w 2018 roku miasto planuje utrzymać dopłaty na tym samym poziomie.

Drugim elementem wspierającym walkę ze smogiem i podnoszącym świadomość mieszkańców jest pionierski system monitoringu powietrza, który w momencie uruchomienia składał się z 20 stacji. Obecnie dobiega końca jego rozbudowa o 5 kolejnych punktów pomiarowych, dzięki którym system uzyska zupełnie nowe możliwości.

– Innowacja, którą wprowadzamy w Dąbrowie Górniczej, jest pierwszym tego typu rozwiązaniem w Polsce. Dzięki zastosowaniu Dynamicznej Mapy Jakości Powietrza walka ze smogiem może być łatwiejsza, bo oparta o diagnozę jakości powietrza ze wskazaniem źródeł najbardziej odpowiedzialnych za zły stan powietrza w danej lokalizacji – mówi Urszula Chmura, kierownik projektu spółki Atmoterm, która jest autorem systemu LUMA.

Informacje, które od lutego będą prezentowane na mapie, to nie tylko odpowiedź na pytanie, co najbardziej przyczynia się do złej jakości powietrza – emisja z gospodarstw domowych, emisja komunikacyjna, przemysłowa czy może emisja napływowa, ale także doskonały materiał na potrzeby edukacji i zaangażowania mieszkańców do działań na rzecz poprawy jakości powietrza i walki ze smogiem. Dzięki Dynamicznej Mapie Jakości Powietrza możliwe jest określenie, które szkoły, przedszkola, szpitale (i inne obiekty czy obszary) narażone są na gorszą jakość powietrza i w jakim stopniu, gdzie mamy z małymi dziećmi mogą chodzić na spacer, gdzie można biegać, gdzie najlepiej jeździć rowerem.

Gdzie można znaleźć wszystkie te informacje? Najprostszym sposobem jest skorzystanie z miejskiej aplikacji mobilnej w swoim smartfonie. Od razu po uruchomieniu aplikacji naszym oczom ukaże się ikona POWIETRZE, która bezpośrednio odsyła do systemu LUMA. Z kolei osoby, które nie korzystają z aplikacji mobilnej, jakoś powietrza mogą sprawdzić na stronie internetowej miasta. Korzystając z wersji mobilnej, zakładka ta dostępna jest w menu, rozwijanym również w prawym górnym rogu wyświetlacza.

Przez cały miniony rok intensywne działania prowadziła również dąbrowska straż miejska, która łącznie w całym 2017 roku odebrała 901 zgłoszeń dotyczących podejrzenia spalania śmieci w przydomowych paleniskach. W efekcie podjętych interwencji strażnicy miejscy nałożyli 20 mandatów karnych i skierowali 4 wnioski o ukaranie do Sądu Rejonowego w Dąbrowie Górniczej. Jeden z wniosków zakończył się nałożeniem grzywny w wysokości 4 tysięcy zł, w dwóch przypadkach postępowania w dalszym ciągu się toczą, a jedno zostało przez sąd umorzone.

Bartosz Matylewicz, Grzegorz Cius