15 czerwca 2018 r. w Rudzie Śląskiej odbyło się posiedzenie Zarządu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów. Podczas posiedzenia Zarządu dyskutowano nad problemem związanym ze składowaniem i magazynowaniem odpadów w miejscach nieprzeznaczonych do tego celu oraz ich przetwarzaniem niezgodnie z uzyskanymi zezwoleniami. Dyskusja ta wynikała m.in. z faktu, iż w ostatnim czasie w wielu częściach Polski (również w województwie śląskim) doszło do kilkunastu – najczęściej nieprzypadkowych – pożarów na terenach byłych składowisk. Wstępne analizy tych zdarzeń nasuwają skojarzenia powiązań ze zorganizowaną przestępczością. Niepokojące jest także to, że na wielu składowiskach pojawiają się odpady przywożone z różnych części Polski, a nawet innych krajów Europy (np. z Niemiec, Włoch czy Rosji). Stwierdzono, iż niezgodne z prawem składowanie, magazynowanie, przetwarzanie, a w skrajnych przypadkach palenie odpadów, powoduje każdorazowo szkody w środowisku naturalnym. Jest to szczególnie niebezpieczne ze względu na ryzyko skażenia gleby, powietrza (często w większym stopniu niż smog) i wód (w tym wody pitnej) substancjami bardzo często niebezpiecznymi. Podkreślono też, że przygotowany w trybie pilnym przez Ministerstwo Środowiska projekt nowelizacji ustawy o odpadach spełnia wiele głównych postulatów zgłaszanych od wielu lat przez środowisko samorządowe. Energiczne i skoordynowane wdrożenie powyższej ustawy może przyczynić się do rozwiązania przedmiotowego problemu.

Istotnym tematem omawianym podczas posiedzenia Zarządu Związku była kwestia wzrastającego zadłużenia w gminnych zasobach komunalnych. Z roku na rok wzrasta liczba osób niepłacących regularnie czynszu w lokalach komunalnych. Niestety coraz częściej nieregulowanie zobowiązań w tym zakresie wynika z innych powodów niż trudna sytuacja finansowa. Główną przyczyną tego zjawiska jest to, że brakuje narzędzi, którymi mogłaby się posłużyć gmina w celu skutecznego zmobilizowania dłużnika do dokonania zaległych płatności. W rezultacie część lokatorów, którzy terminowo dokonują opłat, poprzez podwyższony czynsz pokrywa zaległości pozostałych mieszkańców. Taki stan rzeczy jest ewidentnie sprzeczny z zasadą sprawiedliwości społecznej.

W trakcie posiedzenia członkowie Zarządu Związku wyrazili istotne wątpliwości związane z projektem ustawy, która z założenia powinna ułatwić realizację inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (w ramach programu Mieszkanie Plus). Doceniając proponowane zmiany dotyczące m.in. usprawnienia procesu opiniowania decyzji i realizacji inwestycji czy dostępności do usług edukacyjnych, społecznych i rekreacyjnych stwierdzono, że rozwiązania te powinny stanowić podstawę do zmiany zasad ogólnych w zakresie systemu planowania przestrzennego oraz przygotowania i realizacji inwestycji budowlanych. Obecny stan polskiej przestrzeni wymaga bezzwłocznej i dogłębnej reformy. W tym zakresie niezbędne jest uznanie przestrzeni za dobro publiczne oraz wypracowanie kompromisu między interesem społeczności lokalnych, poszczególnych mieszkańców i inwestorów. Zwrócono też uwagę na to, iż chaos polskiej przestrzeni publicznej i wzrastające zjawisko rozlewania się miast generuje w dłuższym czasie ogromne koszty i problemy, z którymi ostatecznie latami boryka się całe społeczeństwo.

 

foto: archiwum Urząd Miasta Ruda Śląska